Kitap Hakkında

Bu araştırma; 2010-2021 yılları arasında Fen Eğitiminde Zihinsel Modellerin uygulanmasına ilişkin, Yüksek Öğretim Kurulu'nun Ulusal Tez Merkezi’nde yer alan yüksek lisans ve doktora tezleri, Ulusal veri tabanlarında taranan makaleler ve Türkiye genelinde ulusal ve uluslararası düzenlenen kongre/konferans/sempozyumların özet ve tam metin bildirileri kullanılarak erişime açık olan çalışmaların taraması sonucu oluşturulan açıklamalı bibliyografya çalışmasıdır. Araştırma doküman analizi yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. 2010-2021 yılları arasında fen eğitiminde zihinsel model ile yapılan çalışmaların; yıl, bilimsel yayın türü, araştırma konusu, örneklem ve araştırma yöntemine göre dağılımı hem tablolar hem de grafiklerle ortaya konmuştur. Çalışmalara ait dizinler, elde edilen bulgular yayın türüne göre derlenerek "Çalışmalar Dizini" başlığı altında toplanmıştır. Dizinin oluşturulmasında öncelikle kronolojik sıra, sonrasında aynı yıl içinde yapılan çalışmalarda yazar soyadının alfabetik sırası dikkate alınmıştır. Verilerin elde edilmesi sürecinde Yüksek Öğretim Kurulu'nun Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı, bilimsel dergiler (süreli yayınlar) ile Türkiye genelinde düzenlenen ulusal ve uluslararası kongreler/sempozyumlar taranmış, ayrıca internet arama motorlarından da faydalanılmıştır. Çalışmaların büyük bir çoğunluğunun, Fen eğitiminde zihinsel model uygulamalarını destekler nitelikte olduğu görülmüştür. 2010-2021 yılları arasında fen eğitiminde zihinsel model uygulamaları ile yapılan çalışmaların araştırma konuları; “Çevre ve Sosyobilimsel Konular”, “Astronomi”, “Atomun ve Maddenin Tanecikli Yapısı”, “Fen Öğretimi”, “Bilim İnsanı ve Mühendis İmajları”, “Fizik Konuları”, “Kimya Konuları”, “Biyoloji Konuları” ve “Diğer” başlıkları altında toplanmıştır. Çalışma sonucunda Türkiye'de Fen eğitiminde Zihinsel Model uygulamaları ile ilgili çalışmaların 2016-2019 yılları arasında yoğunlaştığı, 2010 yılında ise en az çalışmanın yapıldığı belirlenmiştir. 2010 ve 2012 yılları arasında fen eğitiminde zihinsel model uygulamaları ile ilgili yayınlanmış bir bildiri çalışmasına rastlanılmamıştır. Ülkemiz genelinde bu alanda yürütülen çalışmaların daha çok makale türünde ve ortaokul düzeyinde gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Türkiye'de fen eğitiminde zihinsel model uygulamaları ile ilgili çalışmaların çoğunlukla nitel araştırma deseninde yürütüldüğü belirlenmiştir.

Fen eğitimi alanında bibliyografya çalışmalarının oldukça sınırlı olması sebebiyle, tez konusunun hem zihinsel model uygulamaları konusunda alana katkı sağlayacağı, hem de bu konuda çalışacak araştırmacılara toplu kaynak sağlayarak yol göstereceği düşünülmektedir. Bu nedenle fen eğitiminde çalışılan farklı konular için de bibliyografya çalışmalarının yapılması, bu konularda çalışma yapacak araştırmacılara fayda sağlayabilir. Fen eğitiminde farklı konularda da bibliyografya çalışmaları yapılarak alan yazına zenginlik katılabilir.

Anahtar kelimeler: Fen Eğitimi, Zihinsel Model, Bibliyografya